VRIJE WIL BESTAAT NIET

Onze veiligheidscultuur is maakbaar

De stelling: "Vrije wil bestaat niet en ons brein bepaalt ons gedrag" lezen we geregeld in een krant of op de voorkant van een boek. Het is zeer waarschijnlijk dat de meeste van onze beslissingen automatisch worden genomen. Onder invloed van allerlei informatie en ervaringen uit het verleden handelen wij. Vaak zijn we ons niet bewust waarom we dingen op een bepaalde manier doen. We doen het eigenlijk al jaren zo en dat gaat goed. Willen we iets met individueel gedrag doen, dan zullen we moeten kijken naar de processen die dat gedrag beïnvloeden.

Een van deze processen is cultuur. Willen we dat mensen veiliger gaan werken, dan moeten we dus kijken naar de veiligheidscultuur. En dit is precies wat de Veiligheidsladder doet. De Veiligheidsladder begint de nationale norm voor het bepalen van de veiligheidscultuur te worden. De Veiligheidsladder noemt 18  ‘variabelen’ als bepalend voor de veiligheidscultuur binnen een bedrijf. Voorbeelden van deze variabelen zijn veilig leidinggeven, bewustzijn en kennis & instructie. De Veiligheidsladder probeert hiermee van voorspellende waarde te zijn. Met de aanname: hoe hoger je scoort op de Veiligheidsladder, hoe lager de kans op risicovol gedrag van medewerkers.

Hub Creations heeft naar de Veiligheidsladder gekeken en onderzocht hoe sterk de invloed is van deze variabelen. Uit ons onderzoek blijkt dat drie van de variabelen het allersterkst zijn. Dit betekent dat zij met z’n drieën voor het grootste gedeelte bepalen hoe veilig de medewerker zich tijdens het werk gedraagt. Deze variabelen zijn: het belang en de prioriteit die een organisatie geeft aan veilig werken, veilig leidinggeven en communicatie over veiligheid.

Wilt u cultuur en gedrag veranderen? Richt u dan op deze belangrijkste variabelen. Denk hierbij aan de 80-20-regel. Dit houdt in dat 20% van de inspanning 80% van de uitkomst bepaalt. Maak bijvoorbeeld duidelijk waar de prioriteiten en het belang liggen. Verwerk dit bijvoorbeeld in het beloningssysteem. Zorg dat de direct leidinggevende de juiste boodschap uitdraagt, zowel in voorbeeldgedrag als in aansturing. En tot slot: alles draait om communicatie. Veilig werken moet top of mind worden. Iedereen moet er over praten, de hele dag. Vrije wil is maakbaar. U kunt hiermee uw voordeel doen, als u maar aan de juiste knoppen draait.