In ons brein daar gebeurt het allemaal. Daarmee wordt ons lichaam volledig aangestuurd. Ons brein bepaalt wanneer we honger hebben, stress ervaren en zelfs op wie we verliefd worden. Ons brein is het grote commandocentrum van al ons handelen. Het gekke is alleen dat ons handelen en onze omgeving weer op hun beurt bepalen hoe ons brein werkt. Delen van onze hersenen ontwikkelen zich op basis van ons gedrag. Spelen we graag voetbal of staan we graag in de keuken? Met een hersenscan kun je zien dat die delen die deze activiteiten aansturen meer ontwikkeld zijn en een groter gebied beslaan, dan bij mensen die deze activiteiten minder vaak doen. Door dit oefenen gebeurt er nog iets met onze hersenen. Het functioneren wordt er beter van. Hierdoor word je dus uiteindelijk beter in je handelingen. Het oude gezegde: oefening baart kunst, is dus volledig waar. Daarentegen is het brein ook onderhevig aan verval. Het brein ruimt geregeld op. Verbindingen verdwijnen en opgeslagen informatie dat te weinig wordt gebruikt wordt uit het langetermijngeheugen gegooid.

Hoe werkt ons geheugen?

Laten we inzoomen op het hersengedeelte dat onze kennis opslaat: ons langetermijngeheugen. Elke dag doen we heel veel ervaringen op. Deze ervaringen worden in eerste instantie opgeslagen in ons kortetermijngeheugen. Wat opgeslagen wordt in het langetermijngeheugen hangt af van het belang van de informatie en de emotionele lading die het op dat moment heeft. Angstige gebeurtenissen worden beter opgeslagen dan positieve gebeurtenissen. Daarnaast is ons geheugen niet op een plek in ons brein gelokaliseerd, maar verspreid. Willen we ons iets herinneringen dan haalt ons brein alle herinneringen op en vult het onbewust aan. Dit zorgt ervoor dat ons geheugen onbetrouwbaar is. Om de betrouwbaarheid van ons geheugen te verbeteren, zijn veel herhalingen nodig. Hierdoor wordt de ervaring en de kennis beter weggeschreven in het langetermijngeheugen en gaat het geheugen sneller en betrouwbaarder werken. Met andere woorden hoe vaker je een bepaalde handeling doet of bepaalde kennis tot je neemt, hoe beter je het ook onthoudt. In de volksmond wordt dit ook wel parate kennis genoemd. Deze kennis kan echter weer verdwijnen of vergeten worden als het niet regelmatig wordt herhaald of geoefend. Om een expert in iets te blijven, moet je minimaal vier uur per dag oefenen. Nu heeft niet iedereen de tijd hiervoor maar het geeft wel aan dat met een keer per maand of per jaar iets oefenen of herhalen je niet je geheugen kunt verbeteren.

Als je denkt dat je het weet

Ons brein speelt dus de hoofdrol in het ophalen van kennis. Als deze kennis niet heel goed verankerd is, kun je vraagtekens zetten bij de nauwkeurigheid van je geheugen. Dit maakt het dus ook gevaarlijk. Zeker als het gaat om het toepassen van bepaalde kennis in een risicovolle werkomgeving. Zie je een collega stoeien met het uitvoeren van zijn werkzaamheden, ga hem dan niet direct helpen. Vraag jezelf af of je hem kunt helpen en of je hiervoor over de juiste kennis en vaardigheden beschikt. Een cruciale fout is om te denken dat je precies weet wat je aan het doen bent als je de handeling nog nooit eerder gezien of zelf uitgevoerd hebt. Wees daarom kritisch op je eigen kunnen en neem eerst de vereiste kennis tot je en maak jezelf de benodigde vaardigheden eigen voordat je zomaar werkzaamheden gaat uitvoeren, waarvan je niet precies weet of je het zonder fouten kan.

Verbeter je kennis en geheugen

Het gebeurt dus allemaal in ons brein. Ons brein vormt zich op basis van onze ervaringen en ons gedrag. En ons brein vormt ons. Wil je dus beter worden in je werk en minder fouten maken, dan moet je aan de slag met je brein. Je kunt op verschillende manieren zorgen dat je brein beter in staat is om kennis en vaardigheden op te slaan. Uiteraard vaak de gewenste kennis oefenen en herhalen, maar ook zaken als voldoende bewegen hebben een positief effect op ons brein en ons geheugen. Onderzoeken tonen aan dat sporten leidt tot structurele en functionele verbetering van het brein. Zo is aangetoond dat sporten de aanmaak van nieuwe hersencellen vergroot, dat je beter kunt leren en dat de hersenen minder onderhevig zijn aan verval. Ook meditatie heeft een duidelijk effect op je hersenen. Dit blijkt aanzienlijk de concentratie en zintuigelijke waarneming te verbeteren.

Verander je brein vandaag met de volgende tips

Blijf jezelf ontwikkelen door het regelmatig herhalen van kennis en oefenen van vaardigheden.
Observeer collega’s die in het werk kundig uitvoeren.
Praat met collega’s over het uitvoeren van complexe werkzaamheden.
Beweeg minimaal een halfuur per week.
Slaap minimaal 7 uur per nacht.
Drink niet elke dag alcohol.
Pak je rust door eens te mediteren.